ŞEKER KURUMU neden kapatıldı.
4634 sayılı şeker kanununda amaç , yurtiçi üretimle karşılanmasına ve gerektiğinde ihracata yönelik olarak Türkiye’de şeker rejimi, şeker üretimindeki usul ve esaslar ile fiyatlandırma pazarlama sarf ve yöntemlerini düzenlemektir.
Ayrıca kanun koyucu kotalı üretimi de esas almış sakaroz kökenli şekerler ve nişasta bazlı şekerler için kotalar belirlenmiştir.
Nişasta bazlı şekerler için ülke toplam A kotasının %10 unu geçemez. Bakanlar kurulu bu oranı Tarım Bakanlığının görüşünü alarak %50sine kadar artırmaya %50 sine kadar eksiltmeye yetkilidir.
Ancak bu güne kadar hiç eksiltme yapılmadı. Oran olarak %25-35 %50 oranında artırıldı. Bu artışları Şeker-İş sendikası yargıya taşıdı, büyük bölümünü de kazandı ancak yargılama sonuçları pazarlama yılı sonunda neticelenmiş mahkeme kararını uygulama imkanı ortadan kalkmıştır.
NEDEN BÖYLE
Aslında meselenin esasına bakmak lazım 4634 sayılı şeker kanunu 57’nci koalisyon hükümeti tarafından 2001 krizinin ardından 15 günde 15 yasa sloganı ile Dünya Bankası ve İMF tarafından koalisyon hükümetine dayatılmış bir kanundur.
Dünya Bankası ve İMF türk tarımını bitirmek adına Kemal Derviş eliyle ülkemizde uygulamaya konulmuş milyarlarca dolarlık pazar ulus ötesi şirketlere altın tepside sunulmak istenmiştir. Türkiye tarımda kendi kendine yeten ülke olmaktan çıkarılıp dışa bağımlı hale getirilmek istenen bir proje olduğu aşikardır. Ulus ötesi gıda ve tarımsal faaliyet gösteren şirketler gıdayı kontrol edersen insanlığı kontrol edersin anlayışını hızla sürdürmektedirler. Bu saldırıya karşı yerli ve milli düşünen kurum ve kuruluşlar bu sömürü düzenine karşı dik durarak mücadelemizi sürdürme mecburiyetimiz vardır, böylede olmalıdır.
Ülkemizde NBŞ üreticileri (NBŞ Lobisi) adım adım amaçlarına ulaşmak için çalışmalarını sürdürmektedirler.
2016 yılında 15 Temmuz darbe girişiminden yaklaşık iki ay sonra üretim reformu paketi kanun taslağında nişasta bazlı şekerler hakkında yapılmak istenen değişiklikler olmuş. Ülkemiz darbe girişimi sonrası yaralarını sarmaya çalışırken NBŞ lobisi pazardan aldıkları paylarını büyütmek istemişler. İstenilen düzenleme gerçekleşmedi ancak sektörle ilgili düzenlemelere bakıldığında pancar şekeri ve üretimi aleyhinde önemli değişikliklerin yapılması istenmektedir.
4634 sayılı kanunda Şeker Kurumu 24 aralık 2017 tarihinde yayınlanan 696 sayılı kanun hükmünde kararname ile kapatılarak kurumun görev , yetkileri ve sorumlulukları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına aktarılmıştır.
Şeker kurumunun çalışma usul ve esasları bakımından eleştirilecek yanları da olabilir ancak yüz binlerce pancar üreticisinin ve diğer üreticilerin hakları korunmuştur. Piyasa denetimsiz kalmamıştır.
TARIM BAKANLIĞINA KURUMUN DEVREDİLMESİ
2016 yılının Ağustos ayından günümüze kadar atanamayan Şeker Kurulu üyeleri olmadığı için piyasa denetimsiz kalmıştır. Bu durum pancar üreticisinin , pancardan şeker üreten şeker fabrikalarının aleyhine, NBŞ üreticilerinin lehine olmuştur. Çünkü piyasa yaklaşık 17-18 ay denetimsiz kalmıştır.
Muhtemelen 2018 pazarlama yılında pancardan şeker elde eden şeker fabrikalarında ciddi seker stokları olacağı kanaatindeyiz.
Şeker kurumunun Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı na devredilmesinin hemen ardından NBŞ lobisi faaliyete geçmiş üretim kotalarını artırmak iştemişlerdir. Bu olay üzerine nişasta bazlı şeker üreticileri temsilcilerinin iştahı kabarmış, NBŞ kotalarının ilk etapta maksimum seviyede artırılması daha sonra serbest bırakılmasını istemektedirler.
Ülkemizde pancardan şeker üreten 33 şeker fabrikamız vardır. Mısırdan nişasta bazlı şeker üretimi yapan fabrika sayısı 10 dur. Bunlardan 5 tanesi kotalı üretim yapmaktadır. Diğer 5 tanesi ise ihracata yönelik üretim yapmaktadırlar. Kotalı üretim yapan nişasta bazlı şeker fabrikalarının kurulu kapasitesi 1 milyon tondur. Diğer fabrikaların ise 350 bin ton civarında olduğu bilinmektedir.
Kurulu kapasiteleri dikkate aldığımızda kayıt dışı üretimi ve yüksek yoğunluklu tatlandırıcıları da dikkate alırsak, ülkemizde yaklaşık bir asırdır üretilen pancar tarımını bitirmek istenmektedir. Buna zemin hazırlanmamalıdır.
Öte yandan Avrupa Birliği ülkelerinde neden nişasta bazlı şeker üretimi yok denecek kadar azdır? Neden Fransa da NBŞ üretimi sıfırdır? Fransa da doğal pancar üretimi bir kültürdür. Ülkemiz ise NBŞ cennetine çevrilmek isteniyor.
Doğal pancar tarımını bitirmek istemektedirler. Ülkemizde pancardan şeker üreten 33 fabrikamızın ne kadar pancar ne kadar şeker ürettiği kayıt altındadır. Ancak NBŞ üretimlerinin kotalı üretim yapanlar hariç diğerlerinin ne ürettiği bilinmemektedir.
Bütün bu hususları dikkate aldığımızda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayip ERDOĞAN ‘ın sözünden hareketle yerli ve milli düşünmek mecburiyetmiz vardır.
Gıda Tarım ve Hayvancılık bakanlığımızın milli tarım politikasını da dikkate aldığımızda ülkemizin üreticisi, sanayicisi, ihracatçısı ile hep birlikte üretmek zorundayız.
- olarak bizler ülkemiz için üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzun bilinmesini isteriz. S.S. AKŞEHİR-ILGIN PANCAR EKİCİLERİ KOOPERATİFİ BAŞKANI YUSUF YAZIR